- Đây là một tên người Triều Tiên, họ là Moon.
Moon Jae-in (tiếng Triều Tiên: 문재인; Hanja: 文在寅; Hán-Việt: Văn Tại Dần, phát âm tiếng Triều Tiên: [mun.dʑɛ̝.in], sinh ngày 24 tháng 1 năm 1953) là Tổng thống thứ 12 và đương nhiệm của Hàn Quốc.[2]
Ông xuất thân là một cựu luật sư chuyên hoạt động giải trí về nhân quyền đồng thời là cựu Chánh Văn phòng Phủ Tổng thống dưới thời kỳ cầm quyền của cố tổng thống Roh Moo-hyun. Moon được bầu làm quản trị chỉ huy đảng trái chiều là Đảng Dân chủ Nước Hàn trong khoảng chừng thời hạn từ năm năm ngoái đến năm nay, ông là nghị sĩ Quốc hội Nước Hàn khoá 19. Trước đó, vào ngày 16 tháng 9 năm 2012, ông được đề cử làm ứng viên đại diện thay mặt của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử tổng thống Nước Hàn năm 2012 khi giành được đa phần phiếu trong quy trình bầu cử sơ bộ trong nội bộ của đảng này nhưng sau đó thất bại sít sao trước ứng viên của Đảng bảo thủ là bà Park Geun-hye. Trong cuộc bầu cử tổng thống Nước Hàn năm 2017, ông chính thức được bầu làm tổng thống thứ 12 của nước này sau khi bỏ cách khá xa số phiếu của hai ứng viên đối thủ cạnh tranh. [ 3 ]Ngoài sự nghiệp chính trị, ông còn là một quân nhân Giao hàng trong lực lượng Đặc biệt của quân đội Nước Hàn. Moon Jae-in được tạp chí Time ( Mỹ ) vinh danh trong list 100 người có ảnh hưởng tác động nhất quốc tế năm 2018. [ 4 ] [ 5 ] [ 6 ]
Mục Lục
Tiểu sử, giáo dục và binh nghiệp[sửa|sửa mã nguồn]
Moon Jae-in sinh ở Geoje, Hàn Quốc và là con trai cả trong một gia đình có cha là một người tị nạn từ Bắc Triều Tiên.[7] Cha ông rời bỏ thành phố quê hương Hamhung trong cuộc rút lui Hamhung rồi sau đó định cư tại Geoje và bắt đầu làm công việc của một người lao động tại trại tù binh Geoje. Moon theo học tại trường trung học Kyungnam – được coi là một trong những ngôi trường danh tiếng bậc nhất bên ngoài khu vực thủ đô Seoul thời đó. Sau khi tốt nghiệp, ông thi đỗ và tiếp tục nhập học tại Đại học Kyung hee, theo học chuyên ngành luật.[8] Tuy nhiên, ông bị cảnh sát bắt giam và bị đuổi học khi tham gia tổ chức một cuộc biểu tình lớn của sinh viên chống lại Hiến pháp Yushin. Sau đó, ông buộc phải nhập ngũ và được phân công vào lực lượng đặc biệt, ông có mặt trong sự kiện “Vụ giết người bằng rìu của lính Bắc Triều Tiên” tại Khu phi quân sự liên Triều. Sau khi giải ngũ, ông đỗ các kỳ thi của hội luật sư và được nhận vào Viện Đào tạo và Nghiên cứu tư pháp. Ông xếp thứ hai trong lớp tốt nghiệp của mình và mặc dù có một hồ sơ học tập tốt, ông vẫn không được chấp thuận để trở thành một thẩm phán do quá khứ đã từng tham gia tổ chức và lãnh đạo biểu tình lúc còn là sinh viên. Cuối cùng, ông đành chấp nhận lựa chọn trở thành luật sư.[9]
Bạn đang đọc: Moon Jae-in – Wikipedia tiếng Việt
Sự nghiệp khởi đầu[sửa|sửa mã nguồn]
Luật sư nhân quyền[sửa|sửa mã nguồn]
Sau khi trở thành luật sư, ông hợp tác và thao tác với tổng thống tương lai Roh Moo-hyun. [ 10 ] Họ được xem là hai người bạn cùng tiến, một cặp bài trùng của nhau cho đến khi Roh tự sát vì những cáo buộc tham nhũng vào năm 2009. Trong thời hạn thao tác chung cùng với Roh, ông đã xử lý rất nhiều những vụ án tương quan đến yếu tố nhân quyền và quyền công dân. Ông là một thành viên của Minbyun ( tổ chức triển khai xã hội của những luật sư văn minh Nước Hàn ) và quản trị của một tổ chức triển khai ủng hộ và đấu tranh cho nhân quyền tại thành phố Busan .
Ông là một thành viên sáng lập của tờ báo mang tên ” Nước Hàn tân tiến ” ( Hankyoreh ), xuất bản lần tiên phong vào năm 1988. [ 11 ] [ 12 ]
Thành viên của nội các Roh Moo-hyun[sửa|sửa mã nguồn]
Do nhu yếu kinh khủng của Roh, Moon đã trở thành người đảm nhiệm chiến dịch tranh cử của Roh. [ 13 ] Sau khi Roh giành thắng lợi, Moon trở thành chánh văn phòng trong nội các của Roh và là một trợ lý thân cận. Vai trò của ông trong chính quyền sở tại của Roh gồm có :
- 2003 – tháng 2 năm 2004: Thư ký cao cấp của Tổng thống về các vấn đề dân sự
- Tháng 5 năm 2004 – tháng 1 năm 2005: Thư ký cao cấp của Tổng thống về xã hội dân sự
- Tháng 1 năm 2005 – tháng 5 năm 2006: Thư ký cao cấp của Tổng thống về các vấn đề dân sự
- Tháng 3 năm 2007 – tháng 2 năm 2008: Thư ký trưởng của Tổng thống
- Tháng 8 năm 2007: Chủ tịch phụ trách quá trình xúc tiến cho Hội nghị thượng đỉnh liên Triều lần thứ 2
Khi những công tố viên khởi đầu tìm hiểu những cáo buộc tham nhũng của Roh, Moon khi ấy đang là cố vấn pháp lý cho Roh. Sau khi Roh tự tử, Moon đảm nhiệm tổ chức triển khai tang lễ và xử lý những yếu tố đời tư. Sự tiếp xúc của Moon với công chúng sau đó khiến cho mọi người nhìn nhận ông như thể một phụ tá luôn chuẩn bị sẵn sàng góp sức và đáng đáng tin cậy, từ đó, Moon đã thành công xuất sắc trong việc gây ấn tượng với toàn bộ mọi người và với nhiều người theo chủ nghĩa tự do ở Nước Hàn, họ khởi đầu tin rằng Moon là một ứng viên mê hoặc trái chiều với ứng viên Đảng Nước Hàn Tự do là Park Geun-hye. [ 14 ]
Sự nghiệp chính trị thời kỳ đầu ( 2012 – 2017 )[sửa|sửa mã nguồn]
Tiến vào giới chính trị và QH[sửa|sửa mã nguồn]
Bất chấp việc từng lạnh nhạt trước chính trị, ông khởi đầu tham gia vào giới chính khách. Ông đã xuất bản một cuốn hồi ký có tên là ” Moon Jae-in : The Destiny ” ( Moon Jae-in : Định mệnh ), cuốn sách đó trở thành một trong những tác phẩm bán rất chạy trong một thời hạn dài. [ 15 ] Sự nổi tiếng của ông đã ngày càng tăng một cách vững chãi so với đối thủ cạnh tranh có năng lực trong cuộc đua tranh cử tổng thống cùng Park Geun-hye. Kết quả, trong cuộc thăm dò ý kiến dư luận vào tháng 2 năm 2012, Moon có cùng mức độ nổi tiếng ngang với Park. [ 16 ]
Moon đã cố gắng tận dụng sự suy yếu của phe bảo thủ trong các vụ scandal tham nhũng, theo một chuyên gia: “Moon đã cố gắng miêu tả mình như một nhà lãnh đạo ôn hoà và có chừng mực, có được sự hậu thuẫn của thế hệ trẻ”.[17]
Vào năm 2012, Moon đã tham gia tranh cử một ghế thành viên của QH trong cuộc bầu cử lập pháp lần thứ 19. Moon đã giành được một ghế của Q. Sasang ở Busan vào ngày 11 tháng 4 năm 2012 như một thành viên của Đảng Thống nhất Dân chủ với 55 % số phiếu. [ 8 ]
Chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2012[sửa|sửa mã nguồn]
Vào ngày 16 tháng 9 năm 2012, Moon được chỉ định làm quản trị Đảng Thống nhất Dân chủ .Ông đã tham gia chạy đua trong cuộc tranh cử tổng thống năm 2012 với vai trò ứng viên của Đảng Thống nhất Dân chủ trong một cuộc chạy đua ba người cùng Park Geun-hye, ứng viên của đảng cầm quyền đương nhiệm và là con gái của cố tổng thống Park Chung-hee, [ 18 ] cũng như chính trị gia kiêm người kinh doanh Ahn Cheol-soo. Ahn rút khỏi cuộc đua và xác nhận không hề chạy đua với Moon sau khi hiệu quả kiểm phiếu sơ bộ cho thấy một thất bại rõ ràng của Ahn trước hai ứng viên còn lại, tuy nhiên sau đó, Moon cũng thất bại trong cuộc tranh cử .
Lãnh đạo phe trái chiều[sửa|sửa mã nguồn]
Moon được bầu làm chỉ huy của Tân Liên minh chính trị Dân chủ vào ngày 2 tháng 2 năm năm ngoái. Sau khi cựu chỉ huy đảng và ứng viên tổng thống cạnh tranh đối đầu Ahn Cheol-soo rút lui, Moon tìm kiếm 1 số ít nhân vật chính trị điển hình nổi bật gồm có cựu cảnh sát trưởng Pyo Chang-won, nhà phê bình chính trị Lee Choon-hee và đặc biệt quan trọng là thư ký của cố tổng thống Park Chung-hee Cho Ung-chun để chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc bầu cử lập pháp Nước Hàn năm năm nay. Sau khi đã chính thức được chọn, Moon từ chức vị trí hiện tại của ông và nhường lại cho một cố vấn khác là Kim Chong-in. [ 19 ]
Tranh cử tổng thống năm 2017[sửa|sửa mã nguồn]
Moon được coi là người tiền phong để giành thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 19 của Nước Hàn vào tháng 5 năm 2017, sau khi tổng thống Park Geun-hye bị luận tội .Vào ngày 9 tháng 5 năm 2017, Moon kết thúc chiến dịch của mình bằng việc giành được 41 % phiếu bầu để giành được hầu hết để trở thành vị tổng thống tiếp nối của Nước Hàn. [ 3 ] [ 20 ]
Moon đã tuyên thệ nhậm chức ngay sau khi những phiếu bầu chính thức được kiểm vào ngày 10 tháng 5, sửa chữa thay thế cho Quyền Tổng thống và Thủ tướng Hwang Kyo-ahn. Không có quy trình tiến độ chuyển tiếp giữa cuộc bầu cử và lễ nhậm chức cũng như quy trình nhậm chức này không giống như những cuộc bầu cử Tổng thống khác do thực chất của cuộc bầu cử được diễn ra sau khi tổng thống bị QH luận tội. [ 21 ] Ông sẽ ship hàng phần còn lại của nhiệm kỳ gốc của bà Park Geun-hye, dự kiến kết thúc vào tháng 2 năm 2018, trước khi khởi đầu nhiệm kỳ 5 năm chính thức của mình. [ 22 ]
Chính sách đối nội[sửa|sửa mã nguồn]
Cải cách Chaebol[sửa|sửa mã nguồn]
Vì tăng trưởng kinh tế tài chính của Nước Hàn phụ thuộc vào lớn vào Chaebol. Moon chỉ định ” Tay bắn tỉa Chaebol ” Kim Sang-jo – một nhà hoạt động giải trí cổ đông nổi tiếng, vào vai trò ủy viên thương mại công minh nhằm mục đích cải cách những tập đoàn lớn mái ấm gia đình lớn. [ 23 ]
Chính sách đối ngoại[sửa|sửa mã nguồn]
Quan hệ quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]
Moon đến thăm Hoa Kỳ để gặp tổng thống Donald Trump vào tháng 6 năm 2017 đồng thời luận bàn về quan hệ thương mại Hoa Kỳ – Nước Hàn cũng như chương trình tên lửa của Bắc Triều Tiên. [ 24 ] Moon bật mý trong một cuộc họp báo chung rằng Trump sau đó đã nhận lời mời tới thăm Nước Hàn. [ 25 ]
Quan điểm chính trị[sửa|sửa mã nguồn]
An ninh vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]
Moon ủng hộ việc bãi bỏ luật bảo mật an ninh vương quốc của Nước Hàn, điều mà những nhà chính khách theo chủ nghĩa tự do cáo buộc là một công cụ xây đắp của phe cánh hữu trong lịch sử dân tộc để hạn chế cũng như đàn áp lời nói của phe cánh tả trên chính trường. Ông đồng thời hứa hẹn sẽ bãi bỏ những vây cánh trong nước của NIS để duy trì sự trung lập về chính trị, đồng thời chuyển giao những việc làm nội bộ và quan trọng cho lực lượng công an .
Chính sách đối ngoại[sửa|sửa mã nguồn]
Moon đã ủng hộ việc thống nhất quốc gia một cách độc lập giữa hai miền Triều Tiên. Ông bị chỉ trích nhưng cũng được ca tụng rất nhiều vì những phản hồi của ông nêu rõ chuyến thăm tiên phong nếu bản thân được bầu làm tổng thống là sẽ tới thăm Bắc Triều Tiên và chuyến thăm đó sẽ không khác gì chuyến thăm của ông Roh Moo-hyun tới quốc gia này trong năm 2007. Tương tự như vậy, chủ trương đối ngoại của Moon so với Bắc Triều Tiên được xem là thân thiện với chủ trương Ánh Dương của những cựu chủ tịch phe tự do là Kim Dae-jung và Roh Moo-hyun. [ 12 ] Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2017, Moon công bố ủng hộ việc Open lại Khu công nghiệp chung Kaesong .
Ông cũng tuyên bố rằng bản thân ông coi mình là một “người bạn thân thiết của nước Mỹ”, vì vai trò của Hoa Kỳ trong việc giúp đỡ Hàn Quốc tránh khỏi chủ nghĩa cộng sản đồng thời giúp đỡ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đất nước.[26] Chính sách đối ngoại tự do hơn của ông được phản ánh trong một cuốn sách: “Tôi là một người thân Mỹ, nhưng giờ Hàn Quốc nên thông qua ngoại giao, trong đó có thể thảo luận về yêu cầu của Mỹ và học cách nói không với người Mỹ”.[27] Moon cũng phản đối việc tái cân bằng liên minh an ninh quốc phòng với Hoa Kỳ, đồng thời tuyên bố ông muốn Hàn Quốc hoàn toàn có thể đi đầu và chủ động hơn nữa trong các vấn đề chính trị nóng, nhạy cảm, phức tạp trong khu vực Đông Á cũng như trên bán đảo Triều Tiên.[12]
Chính sách kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống của mình, Moon cam kết rằng vào năm 2017, cơ quan chính phủ của ông chỉ huy nếu trúng cử sẽ đưa ra những gói kích thích kinh tế tài chính với tổng trị giá hơn 10 nghìn tỷ Won ( khoảng chừng hơn 10 tỷ đô la Mỹ ) để tương hỗ tạo việc làm, khởi nghiệp và bảo vệ cho những doanh nghiệp nhỏ và vừa. Mục tiêu mà ông đã công bố là tạo ra 810.000 việc làm trong khu vực công trải qua việc tăng thuế gia tài và đồng thời cũng sẽ cho thực thi cải cách hàng loạt nền kinh tế tài chính. [ 28 ]Chính sách của Moon so với vấn nạn tham nhũng và lạm quyền của doanh nghiệp lớn, đặc biệt quan trọng là so với những tập đoàn lớn kinh tế tài chính Nước Hàn trong những Chaebol ; là phân phối cho những cổ đông thiểu số quyền lực tối cao hơn trong việc bầu thành viên trong hội đồng quản trị của những công ty đó. [ 28 ]
Sự minh bạch[sửa|sửa mã nguồn]
Moon cũng hứa hẹn sự minh bạch trong nhiệm kỳ của ông, trước hết ở việc chuyển nơi ở và thao tác của tổng thống từ khu vực nhà Xanh đến một khu phức tạp của cơ quan chính phủ ở TT thành phố Seoul. [ 29 ]
Các giá trị xã hội[sửa|sửa mã nguồn]
Trong một cuộc tranh luận trên truyền hình, Moon cho biết ông cũng phản đối tình dục đồng giới – đáp lại lời nhận xét của ứng viên tổng thống Hong Joon-pyo rằng những người lính đồng tính là nguồn gốc gây nên sự yếu kém trong quân đội. Nhận xét của Moon, mặc dầu nó hoàn toàn có thể được hiểu là sự phản đối những hành vi tình dục đồng giới một cách đặc biệt quan trọng trong số những người lính, ngay lập tức dẫn đến những lời chỉ trích trong cuộc tranh luận từ Sim Sang-jung, ứng viên tổng thống duy nhất ủng hộ quyền của LGBT và là thành viên của Đảng Chính nghĩa cánh tả. [ 30 ] Lời nhận xét này cũng gợi lên sự tức giận của những nhà hoạt động giải trí vì quyền hạn của người đồng tính, xem xét việc đại diện thay mặt của Moon như ứng viên tự do đứng vị trí số 1 và cựu luật sư về quyền con người. Một số người ủng hộ của Moon bác bỏ quan điểm này như thể một điều thiết yếu để giành thắng lợi, khi mà Nước Hàn có xu thế nghiêng về phía bảo thủ trong những yếu tố xã hội. [ 31 ] Moon sau đó đã làm sáng tỏ quan điểm của ông, rằng ông vẫn tin là không nên có sự phân biệt đối xử dựa trên khuynh hướng tình dục của một người. [ 32 ]
Đời tư và tôn giáo[sửa|sửa mã nguồn]
Moon kết hôn với một ca sĩ nhạc cổ điển, bạn học cùng đại học với ông là bà Kim Jung-sook, họ có hai người con, một trai và một gái. Ông là vị tổng thống Hàn Quốc thứ hai theo đạo Công giáo, sau cựu tổng thống Kim Dae-jung.[33] Tên rửa tội của ông Moon là “Timothy” (Thánh Timôthê).[34] Ông cũng được gọi là “Minh vương” (冥王, Myeong-wang hoặc Myung-wang) bởi vì ông trông khá giống với Silvers Rayleigh – nhân vật trong truyện tranh One Piece nổi tiếng của Nhật Bản.[35]
Tranh cãi và chỉ trích[sửa|sửa mã nguồn]
- Ngày 6 tháng 6 năm 2017, nhân ngày tưởng niệm những người lính Hàn Quốc đã hy sinh cuộc sống của họ vì lợi ích quê hương, Moon Jae-in đã có bài phát biểu gây tranh cãi tại nghĩa trang tưởng niệm quốc gia ở Seoul rằng nền kinh tế Hàn Quốc đã tồn tại được là nhờ vào “sự cống hiến to lớn và hy sinh vĩ đại của những người lính tham chiến tại Việt Nam”.[36] Ngày 9/6, đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã giao thiệp nghiêm khắc với đại diện Đại sứ quán Hàn Quốc tại Việt Nam. Quân đội Hàn Quốc trong thời gian tham chiến tại Nam Việt Nam đã làm thiệt mạng hàng chục ngàn người dân vô tội trong các cuộc thảm sát.[37] Ước tính có hàng trăm nghìn binh sĩ Hàn Quốc đã cùng với các lực lượng quân sự Hoa Kỳ tham chiến ở chiến trường miền Nam Việt Nam.[38]
- Tháng 1 năm 2019, thống đốc tỉnh Nam Gyeongsang khi đó là Kim Kyung-soo, một đồng minh thân cận của Moon đã bị Tòa án Tối cao Hàn Quốc kết án 2 năm tù vì tội danh gian lận, theo cáo trạng của các công tố viên, người này đã thông đồng với một blogger quyền lực trên mạng xã hội có tên Kim Dong-won (biệt danh “Druking”), nhằm tăng số lượt “thích” trên các diễn đàn Internet và phương tiện truyền thông, để qua đó tăng sự ủng hộ của người dân cho Moon. Kết quả là ngoài ông thống đốc thì blogger Kim cũng bị kết án 3 năm rưỡi tù giam.[39]
- Tháng 3 năm 2019, trong chuyến công du tới các nước trong khu vực Đông Nam Á, Moon Jae-in đã liên tiếp mắc phải nhiều lỗi ngoại giao cơ bản khi gặp gỡ Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad.[40]
- Tháng 6 năm 2021, chính quyền Moon Jae-in khi tổ chức Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu và đối tác vì sự tăng trưởng xanh (P4G) do Hàn Quốc làm nước chủ nhà đã chiếu nhầm cảnh quan thành phố Bình Nhưỡng (thủ đô của Bắc Triều Tiên) thay vì Seoul, dẫn đến làn sóng chỉ trích gay gắt từ phía dư luận trong nước, trở thành đề tài chế nhạo trên mạng xã hội, trong khi Đảng Nhân dân đối lập chỉ trích chính quyền tổng thống Moon đã gây ra “thảm họa ngoại giao”.[41]
| Chức vụ | ||
|---|---|---|
| Tiền nhiệm Hwang Kyo-ahn Quyền |
Tổng thống Hàn Quốc | Đương nhiệm |
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Source: https://tuhocmoithu.com
Category: Nhà cửa – Đời sống
