Họ người Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt

Bởi tuhocmoithu

Họ người Việt Nam gồm các họ của người dân tộc Kinh và các dân tộc thiểu số khác sống trên lãnh thổ đất nước Việt Nam. Việt Nam nằm ở khu vực Đông Nam Á nhưng lại thuộc Vùng văn hóa Đông Á nên không giống các nước Đông Nam Á khác, Việt Nam chịu nhiều ảnh hưởng từ văn hóa Trung Hoa cho nên họ người Việt cũng vậy. Tuy vậy họ người Việt không nhiều như Trung Quốc. Các họ lớn ở Việt Nam đa số đều có một triều đại trong lịch sử Việt Nam.

Mục Lục

Các họ phổ cập của người Việt[sửa|sửa mã nguồn]

[1]Thống kê tên họ người Việt NamPhần lớn những họ phổ cập ở Việt Nam gắn liền với những triều đại phong kiến Việt Nam. Họ phổ cập nhất của người Việt ( tức người Kinh ) cũng như của hàng loạt người Việt Nam là họ Nguyễn, theo một thống kê năm 2005 thì họ này chiếm tới khoảng chừng 38 % dân số Việt Nam [ 1 ]. Đây là họ của triều đại phong kiến Việt Nam ở đầu cuối, triều nhà Nguyễn. Các họ phổ cập khác như họ Trần, họ Lê, họ Lý cũng là họ của những hoàng tộc từng quản lý Việt Nam, đó là nhà Trần, nhà Tiền Lê – Hậu Lê và nhà Lý .

Sau đây là danh sách 14 họ phổ biến của người Việt, chiếm khoảng 90% dân số Việt Nam (2005).[1]

TT – Họ Hán Nôm Tỉ lệ DS.
1 – Nguyễn 38,4%
2 – Trần 12,1%
3 – Lê 10,3%
4 – Phạm 6,7%
5 – Phan 5,1%
6 – Vũ/Võ 4,5%
7 – Hoàng/Huỳnh 4%
8 – Đặng 2,1%
9 – Bùi 2%
10- Đỗ 1,4%
11- Hồ 1,3%
12- Ngô 1,3%
13- Dương 1%
14- Lý 0,5%

Các họ khác của người Việt và họ người sắc tộc thiểu số Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Con gái mang họ là tên đệm của cha[sửa|sửa mã nguồn]

Tại xã Sơn Đồng ( huyện Hoài Đức ), xã Tân Lập ( huyện Đan Phượng ), xã Cộng Hòa ( huyện Quốc Oai ) của TP. Hà Nội, và xã Liên Khê, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, có phong tục con gái không mang họ của cha, mà lấy tên đệm của cha làm họ. [ 2 ] [ 3 ] Từ đó phát sinh những họ như Đắc, Đình, Sỹ, Tri, Ngọc, Văn, Tiếp, Doãn, Quế, Danh, Hữu, Khắc … [ 4 ] Phong tục này không vận dụng so với con trai. Những người dân ở những địa phương này ý niệm rằng họ của cha là họ ” mượn “, không phải họ gốc, còn tên đệm của cha mới là họ gốc. Con trai luôn mang họ và tên đệm của cha, còn con gái lấy tên đệm của cha làm họ để không bị mất họ. [ 5 ] [ 6 ]

Lịch sử họ người dân tộc thiểu số Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Họ của những dân cư thuộc những sắc tộc thiểu số địa phương ở Việt Nam, thường bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ vật tổ ( tô-tem ) [ 7 ] [ 8 ] .

Họ người Thái Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Theo thống kê điều tra dân số Việt Nam năm 2009, người Thái là sắc tộc đông thứ 3 trong số 54 dân tộc ở Việt Nam. Họ người Thái ở Việt Nam phát triển từ 12 họ gốc ban đầu làː Lò, Lường, Quàng, Tòng, Cà, Lỡo, Mè, Lù, Lềm, Ngân, Nông. Ngày nay người Thái Việt Nam có các họː Bạc, Bế, Bua, Bun, Cà, Cầm, Chẩu, Chiêu, Đèo (hay Điêu), Hoàng, Khằm, Leo, Lỡ, Lềm, Lý, Lò, Lô, La, Lộc, Lự, Lừ (họ này có mặt tại huyện Yên Châu, xã Mường Khoa, Ta Khoa huyện Bắc Yên của Sơn La), Lường, Mang, Mè, Nam, Nông, Ngân, Ngu, Nho, Nhọt, Panh, Pha, Phia, Quàng, Sầm, Tụ, Tày, Tao, Tạo, Tòng, Vang, Vì, Sa (hay Xa), Xin,… Một số dòng họ quý tộc có nhiều thế hệ làm thổ tù, phụ đạo các châu kỵ mi biên giới tây bắc Việt Nam như các họː Cầm, Bạc, Xa, Đèo (hay Điêu), Hà, Sầm, Lò,…[8] Cụ thể từ thời nhà Lê sơ đến nhà Nguyễn các triều đình phong kiến Việt Nam phong choː họ Xa thế tập phụ đạo ở châu Mộc (Mộc Châu), Mã Nam và Đà Bắc, họ Hà thế tập phụ đạo Mai Châu, họ Bạc thế tập ở Thuận Châu, họ Cầm phụ đạo Mai Sơn, Sơn La, Tuần Giáo và Phù Yên, họ Đèo (còn gọi là họ Điêu) thế tập tại Quỳnh Nhai, Lai Châu, Luân Châu và Chiêu Tấn,…[9][10]

Danh sách họ khác ít phổ cập hơn của người Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Khoảng 10 % dân số Việt Nam còn lại hoàn toàn có thể có những họ sau ( xếp theo thứ tự vần âm ) :

Bảng danh sách trên có thể phân chia theo các nhóm dân tộc chủ yếu sống trên lãnh thổ Việt Nam theo địa bàn cư trú sau:

  • Họ người Kinh và người Việt gốc Hoa, thường được Hán hóa mạnh kể từ đầu Công nguyên, trong thời kỳ Bắc thuộc lần 2 trở đi.
  • Họ người dân tộc thiểu số miền núi phía bắc và bắc Trung Bộ (Tày, Thái,…), mang nguồn gốc từ tín ngưỡng tô-tem của xã hội thị tộc nguyên thủy bản địa nhưng theo phụ hệ.
  • Họ người các dân tộc thiểu số Tây Nguyên (một số còn theo chế độ mẫu hệ như Người Ê Đê,…)
  • Họ người Chăm Nam Trung Bộ và Nam Bộ (nguyên gốc, và Việt hóa (Chế,..))
  • Họ người Khmer Nam Bộ (nguyên gốc, và Việt hóa (Thạch, Sơn, Trương,…)) họ Liêng.
  • Họ người Ba Na Kon Tum trước 1975 thì thường kèm theo tên thánh theo đạo Công giáo, sau 1975 để phân biệt nên chính phủ đặt A là con trai như A Lơi A Minh, còn gái thì Y Blan Y Thoai… cho có họ.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

You may also like

Để lại bình luận